Artrit Hastaları İçin Rahat, Doğru Yatak Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Makalede Neler Var
- 1. Artrit Nedir?
- 2. Artrit Uykuyu Nasıl Etkiler?
- 3. Artrit Hastalarının Yatak Satın Alırken Nelere Dikkat Etmeleri Gerekir?
- 4. Yatak sertliklerini üç temel sınıfta ele alabiliriz:
- 5. Dayanıklılık süresi uzun bir yatak alın
- 6. Hareket, gürültü ve ses yalıtımı bulunan bir yatağı seçin
- 7. Serin, sıcaklığı nötralize eden bir yatak tercih edin
- 8. Artrit Hastaları için En İdeal Yataklar Hangileri?
Kaliteli ve konforlu bir yatakta uyumak, genel sağlığımızı pek çok açıdan gözetiyor.
Geceleri uyku bölünmesi, aşırı terleme, ertesi gün bel, boyun ve sırt ağrıları ile karşılaşmamak adına mutlaka doğru yatak tercihinde bulunmamız gerekiyor.
Özellikle romatizma hastalarının, kas ve eklem ağrılarından şikayetçi olanların, gastrit ve reflü gibi sindirim sorunları yüzünden yaşam kalitesi düşen kişilerin yatak seçimi esnasında sağlıklı bireylere nazaran daha da dikkatli davranmaları sağlıkları açısından son derece önem arz ediyor.
Kronik eklem ağrılarından ve eklem iltihabından muzdarip olan kişilerin uyudukları yatak; hastalık semptomlarını hafifletebileceği gibi şiddetlendirebiliyor.
Bu yüzden şiddetli ağrılarla karşılaşmamak isteyen hastalara uzmanlar, yatak seçiminde oldukça titiz davranmalarını öneriyor.
En genel tanımıyla artrit; kemik kıkırdaklarındaki yapısal bozukluktan ötürü bileklerin, dizlerin, dirseklerin yani enfekte olan vücut bölümlerinin iltihaplanması anlamına geliyor.
100’den farklı çeşidi bulunan artrit; vücutta ağrı, şişkinlik, sertlik, hareket kısıtlığı vb. semptomların eşlik ettiği bir rahatsızlık olarak, kişinin günlük yaşamını olumsuz bir şekilde etkileyebiliyor.
Sizler de artrit şikayetleriniz yüzünden gün boyu vücudunuzun farklı yerlerinde tutulmalarla karşılaşmak ve ağrılar hissetmek zorunda kalıyorsanız; kaliteli ve sizin için en doğru yatağı satın alarak; hastalık semptomlarını en aza indirgeyebilirsiniz.
Artrit Nedir?
Eklem ağrılarına eşlik eden kronik ağrıları tanımlayan artritin kendi içinde 100’den fazla farklı çeşidi yer alıyor.
Bazen bakteriyel bir enfeksiyondan bazen yaralanmadan bazen de başka bir hastalıktan kaynaklanabilen eklem iltihaplanması, genetik geçişli bir rahatsızlık olarak da kişide görülebiliyor.
Romatoid artrit gibi bazı artrit türlerinin temel nedeni ise bilim dünyası tarafından henüz keşfedilmeyen ve merak edilen konulardan biri olmayı sürdürüyor.
Artrit risk faktörlerini yani bu hastalığın kimlerde daha sıklıkla görüldüğünü aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Genetik etmenler:
Artrit çeşitlerinden bir kısmı, genellikle hastanın yanı sıra hastanın aile üyelerinden birinde de bulunuyor.
Anne babasında ya da kardeşlerinde artrit şikayeti bulunan kişilerin bu hastalığa yakalanma riski artıyor.
- Yaş:
Yaşlılık; kişinin artrite yakalanma olasılığını arttıran en önemli etmenlerden biri olarak ön plana çıkıyor.
Öyle ki yaşın ilerlemesine bağlı olarak eklem, kemik ve kaslarda görülen yıpranma ve aşınmalar; kişinin şiddetli eklem ve kas ağrılarıyla yüzleşmesini beraberinde getirebiliyor.
Bununla birlikte artritin bazı formları, yaşlılarda daha sıklıkla görülürken bir kısmı da çocuklarda ortaya çıkabiliyor.
- Kilo:
Diz, kalça ve omurgalarına daha fazla miktarda ağırlık binen yani vücut eklemlerine daha yoğun basıncın yüklendiği kilolu ve obez kişilerde artrit gelişimine rastlanabiliyor.
- Yaralanma:
Daha önce eklem yaralanması geçmişi bulunan kişilerin yaralanan eklemlerinin yanı sıra komşu eklemlerinde de daha kolaylıkla artrit gelişebiliyor.
- Cinsiyet:
Artritin bazı tipleri kadınlarda bazı tipleri ise erkeklerde daha yoğun bir şekilde görülebiliyor.
Örneğin romatoid artrit daha çok kadınları etkilerken, gut hastalığına genellikle erkeklerde rastlanıyor.
Yukarıdaki etmenlerin yanı sıra pek çok etmende artrit gelişimine zemin hazırlayabiliyor.
Belirtiler; hastalığın tipine ve şiddetine göre değişiklik gösterebiliyor.
Artrit Uykuyu Nasıl Etkiler?
Kronik eklem ağrıları ile dinlendirici ve restoratif(yenileyici) olmayan uyku arasında paralel ve yakından bir ilişki bulunuyor.
Ağrıları yüzünden uykuya dalmakta ve deliksiz bir şekilde uykusu bölünmeden uyumakta zorlanan kişiler; ertesi gün boyu kendilerini yorgun, bitkin ve halsiz hissedebiliyor.
Hatta hastalarda odaklanamama ve ani ruh hali değişiklikleri de görülebiliyor.
Bu yüzden artrit hastalarının vücutlarının hassas noktalarındaki ağrılarını ve basınç noktalarını hafifleten, dümdüz ve pürüzsüz bir yüzeyi bulunan, vücutları ile birebir uyumlu bir yatakta uyumaları gerekiyor.
Artritin bir çeşidi olan enfeksiyöz artrit gibi bazı artrit şikayeti bulunan hastalar ise genellikle uykuya dalma aşamasında pek çok engelle karşılaşabiliyor.
Bu engellere sıcaklığa karşı aşırı hassasiyeti, gürültü ve harekete karşı duyarlılığı, ani ateş basmalarını örnek olarak gösterebiliriz.
Artrit Hastalarının Yatak Satın Alırken Nelere Dikkat Etmeleri Gerekir?
Yeni bir yatak satın almayı düşünen tüm artrit hastalarının doğru yatağı satın alma noktasında aşağıdaki noktaları mutlaka göz önünde bulundurmaları gerekiyor:
- Omurganızı destekleyen bir yatak satın alın
Omurgayı destekleyen yatak kavramı, genellikle yatak yüzeyinin uyuyan kişinin ağırlığının altında kaldığında ne kadar pürüzsüz ve düz olacağını tabir etmek amacıyla kullanılıyor.
Yatakların yeterince destek sunduğundan bahsedilmemiz için farklı ağırlık ve vücut tipindeki insanlar için gerekli desteği sağlayabilmeleri gerekiyor.
Aşırı sert ve sıkı ya da aşırı yumuşak yatak düzeyleri; kişinin uyurken kendini rahat hissetmemesi ile sonuçlanabiliyor.
Konforlu yatakların vücudun daha fazla ağırlığa sahip kısımlarında derinlere doğru yatağa fazla gömüme olmaması gerekiyor.
- Vücudunuzla uyumlu bir yatak tercihinde bulunun
Vücutla uyumlu yani vücut için uygun olan yataklar; kişinin gövdesine ve ağırlığına göre şekil alır.
Yakından uyumlu yatak türlerinde omurgaların hizalanması, vücudun hassas bölgelerinde basıncı dolayısıyla ağrı ve acıyı hafifletirken; bazı yataklar vücudun bazı bölümleri ile tam olarak eşleşmiyor yani uyum sergilemiyor.
Vücudu tam olarak sarmayan ve kucaklamayan bu yataklar; kişinin ertesi gün vücudunda ağrı ve acı hissetmesini beraberinde getiriyor.
- Yatağın vücut ağırlığınıza uygun sertlikte olduğundan emin olun
Sertlik kavramı, yatağın yatakta uyuyan kişilere ne kadar yumuşak ya da sert geldiğini ifade ediyor.
Bazı yataklarda çoklu sertlik seçeneği bulunurken pek çok yatak, genellikle tek bir sertlik çerçevesinde tasarlanıyor.
Yatak sertliklerini üç temel sınıfta ele alabiliriz:
- Yumuşak:
Ağırlığı 60 kg altında olan yani zayıf kişiler, genellikle yumuşak yataklarda daha rahat ediyorlar.
60 kg daha ağır olan kişilerin yumuşak bir yatakta uyumaları, yatağın derinine doğru daha fazla gömülmelerine, bu yüzden de ağrı ve acı hissetmelerine yol açabiliyor.
- Orta:
Ağırlığı 60-105 kg arasında olan kişilerin kaliteli, vücutları yatağın içine fazla gömülmeden rahat bir uyku çekebilmeleri için orta sertlik ve yumuşaklıkta bir yatakta uyumaları gerekiyor.
- Sert:
Ağırlığı 105 kg üstü aşırı kilolu ya da obez kişilerin ise vücut ağırlıklarını kaldırabilen, yatağa daha fazla gömülmelerine engel olan sert ve aşırı sert yataklarda uyumaları; ağrı ve acı hissetmemelerine olanak tanır.
Dayanıklılık süresi uzun bir yatak alın
Yatakların dayanıklılık yani ortalama kullanım süreleri genellikle 6 yıldan başlayıp, 10 yıla kadar uzayabiliyor.
Bazı yatakların ilk birkaç yıldan sonra sarkmaya başlamaları, artrit hastalarındaki eklem ağrılarını şiddetlendirebilir.
Hareket, gürültü ve ses yalıtımı bulunan bir yatağı seçin
Artritli hastaların büyük çoğunluğunda gece boyu yatakta bir sağa bir sola dönmelerine neden olan kronik eklem ağrıları görülüyor.
Hareket izolasyonu bulunan bazı yataklarda hareket yatak yüzeyinin belirli alanlarına doğru absorbe edilse de bazı yataklarda bu özellik bulunmuyor.
Hareketin yanı sıra artrit hastaları, gürültüye karşı da oldukça duyarlı oluyor.
Bazı yataklar, oldukça yüksek gürültü izolasyonuna sahip olsalar da kimi yataklar; kişinin en ufak bir hareketinde bile gürültü ve gıcırtı çıkarabiliyor.
Bu gıcırtı ve gürültüler, hastanın uykuya dalmasını zorlaştırdığı gibi uykusunun bölünmesine de yol açabiliyor.
Serin, sıcaklığı nötralize eden bir yatak tercih edin
Bazı artrit hastalarının sıcağa karşı aşırı duyarlı olmaları, sık sık ateş basmalarından muzdarip olmaları, geceleri yatakta terlemelerine neden olabiliyor.
Bu yüzden artrit şikayeti bulunanların ne çok sıcak ne de çok soğuk olan, serin yataklarda uyumaları gerekiyor.
- Yatak garanti kapsamını mutlaka okuyun
Günümüzde yatak üretici firmaların büyük bir kısmı, yatak yüzeyindeki sarkma ve girintileri, bir üretim hatası olarak değerlendiriyor.
Bazı firmalar; garanti kapsamında yatağın kısa sürede sarkması durumunda ücretsiz değişim yapsalar bile her zaman değişim ve iade müşterinin sandığı kadar kolay olmayabiliyor.
Bu yüzden yatak satın alırken garanti kapsamını da mutlaka göz önünde bulundurmanız, satış danışmanına merak ettiğiniz tüm soruları detaylı bir şekilde sormanız gerekiyor.
Artrit Hastaları için En İdeal Yataklar Hangileri?
Bazı yatak modelleri; artrit hastalarının ağrılarını azaltıcı bir etki gösterirken, bazıları ağrılarının daha da artmasına neden olabiliyor.
En çok satın alınan 5 yatak tipini ve bu yatakların artrit hastaları için ne denli uygun olup olmadığını aşağıdaki şekilde sınıflandırarak, ele alabiliriz:
- Bonel yaylı yataklar:
Sünger konfor tabakasına sahip olan, destek merkezinde yüksek yoğunluklu süngerlerin kullanıldığı ve çelik bobinlerle tasarlanan Bonel yaylı yataklar; kişiye orta nitelikte bir destek sunuyor.
Ortalama bir rahatlık vaat eden bonel yaylı yataklar, fazla dayanıklı olmasalar da sıcaklığı nötralize ederek, kişinin yatakta terlemesinin önüne geçiyor.
Hareket ve gürültü izolasyonu orta seviye olan bonel yaylı yatakların ağırlığı normalin üstünde olan kişiler ve artrit hastaları için pek de iyi bir seçenek olmadığını ifade edebiliriz.
- Havalı yataklar:
Destek merkezinde ayarlanabilir hava bölmeleri bulunan, sünger konfor katmanları ile tasarlanan havalı yataklar; güçlü destek sunmaları ile ön plana çıkıyor.
Oldukça sert modelleri bulunan havalı yataklar; hareket ve gürültü izolasyonu sağlamadıklarından artrit hastalarına tam anlamıyla konforlu bir uyku deneyimi sunmuyor.
Sıcaklığı nötralize etmede de pek başarılı olmayan havalı yatakları gerekli olmadığı taktirde artrit hastalarına pek de önermiyoruz.
- Hibrit yataklar:
En az 2 adet konfor katmanlı ve hafızalı süngerli(visco) konfor tabakaları ile hazırlanan bu yataklar, destek merkezindeki pocket yay bobinleri ile kişiye iyi bir destek sunsa da dayanıklılık sürelerinin pek de uzun olmaması, gürültü ve hareket izolasyonlarının bulunmamaları vb. dezavantajları ile de biliniyor.
Sıcaklığı nötralize eden hibrit yatakların bu yönü; artrit hastalarının geceleri terlemesini engellese bile çoğunlukla sert olan bu yataklar; zayıf kişilerin vücutlarını tam anlamıyla sarmıyor.
Bu yüzden zayıf kişilerin, daha uzun bir süre boyunca yatağını kullanmayı düşünenlerin bu yatakları satın almaktan kaçınmaları gerekiyor.
- Lateks yataklar:
Destek merkezlerindeki lateks ya da yüksek yoğunluklu sünger tabakaları ile oldukça sağlam ve destekleyici olan lateks yataklar; artrit hastaları için oldukça uygun olan yataklar olarak, pek çok uyku bilimci tarafından gece uykusu bölünen ve ertesi gün ağrı çeken kişilere öneriliyor.
Olağanüstü bir şekilde uzun süre dayanıklı olan, gürültü ve sesi izole eden bu yatakların tek olumsuz özelliği ise sıcaklığı nötralize etmemeleri olarak karşımıza çıkıyor.
Bu yataklar; mükemmel bir şekilde vücut basınç noktalarını hafifleterek, ağrı ve acıyı aldıklarından artrit hastalarının şikayetlerini önemli ölçüde azaltıyor.
Yani ateş basması ve terleme şikayeti bulunan hastalara bu yataklar pek önerilmiyor.
Terleme şikayetiniz yoksa lateks yatakları ağrısız ve acısız bir uyku çekebilmek adına gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz.
- Hafıza süngerli (memory foam,visco )sünger tabakası içeren yataklar:
Destek merkezindeki yüksek yoğunluklu sünger katmanları ve hafızalı süngerleri ile bilinen bu yataklar; artrit hastalarına önerilen en ideal yataklardan biri olarak ön plana çıkıyor.
Basıncı ve ağrıyı başarılı bir şekilde tahliye eden yani ortadan kaldıran bu yataklar, pek dayanıklı olmadıklarından birkaç yıl içerisinde bu yatakların yüzeylerinde sarkmalar görülebiliyor.
Ses ve gürültü izolasyonları son derece iyi olan bu yataklar; ısıyı nötralize etmeme, ağır kişiler için pek rahat olmama, harika bir destek sunmama vb. birtakım olumsuz nitelikleri ile de biliniyor.
Bu yüzden aşırı kilolu ve obez kişilerin, terleme sorunu olanların hafıza süngerli yatak satın alırken dikkatli olmaları gerekiyor.
Sonuç olarak; 5 farklı yatak modelinin her birinin kendine ait avantajlarının ve dezavantajlarının bulunduğunu ifade edebiliriz.
Artrit hastaları için en uygun yatakların hafıza süngerli ya da lateks yataklar olduğunu lakin ateş basması semptomunun eşlik ettiği artrit hastalarının bu yataklarda terleyebileceğini söyleyebiliriz.
- Artrit Hastaları Nasıl Bir Yastıkta Uyumalı?
Yastıklar, genellikle kalınlıklarına ve loft(çatılarına) yani yüksekliklerine göre sınıflandırılıyor.
Artrit hastalarının omuz, boyun ve omurga ağrıları ile karşılaşmamak adına yastık satın alırken yastığın doğru katmana sahip olup olmadığını göz önünde bulundurmaları gerekiyor.
Doğru yükseklikteki yastıklar; baş, boyun ve omurga basınç noktalarını hafifleterek, acı ve ağrıyı azaltıyor.
Çok ince ya da çok kalın yastıklar da hastalarda kötü bir etki yaratabiliyor.
Bununla birlikte lateks ve hafızalı süngerli malzemeden imal edilen yastıklar; kişinin baş ve boynunun daha rahat edebilmesine olanak sağlar.
Uzmanlar; lateks ve hafızalı süngerli yastıkların yanı sıra artrit hastalarına yatak üstü şilte yani yatak pedi kullanmalarını da öneriyor.
Yatağın üstüne yerleştirilen yatak pedleri, kişiye ekstra bir destek sunarak, omurga hizalamasını iyileştiriyor.
Ancak artrit hastalarının yumuşak bir yatakta uyumamaları adına en az 8 cm kalınlığında, lateks ya da hafızalı süngerlerle tasarlanmış bir yatak pedi kullanmalarını öneriyoruz.
Uzmanlar tarafından artrit hastalarına normal süngerli yatak pedleri kullanmaları tavsiye edilmiyor.
Bu yatak pedleri, maalesef ki hafızalı süngerli ya da lateks yatak üstü şilteler kadar konfor vaat etmiyorlar.
Aynı zamanda hastalar da baş, boyun, bel vb. artrit ağrılarını da pek hafifletmiyorlar.