Siyatik Hastaları İçin Rahat, Doğru Yatak Seçimi Nasıl Olmalıdır?
Makalede Neler Var
Şiddetli sırt ağrılarına neden olan siyatik; vücuttaki en uzun sinir olan siyatik sinirden başlayarak, kalça, bacak, bele yayılan ağrıları tanımlıyor.
Siyatik hastalığı; hastanın özellikle belinin belirli bir bölümünde dayanılmaz ağrılara neden olabiliyor. Bazı kişilerde ise sırtın her iki tarafında da ağrılar görülebiliyor.
Genellikle omurga yaralanmaları, omurga içinde yer alan tümörler, lomber spinal stenoz(alt sırttaki omurilik daralması) vb. omurgaya dair ciddi rahatsızlıkların bir sonucu olan siyatik; daha çok kilolu, yaşlı ve fiziksel açıdan zorlayıcı bir meslekte çalışan kişilerde ortaya çıkıyor.
Tıpkı diğer sırt ağrısı yaşayan kişiler gibi siyatik hastalarının da büyük ölçüde destekleme ve yastıklama sunan bir yatak yüzeyinde uyumaları gerekiyor.
Yüzeyi fazla sert olmayan, fazla da yumuşak olup sarkmayan yani orta sertlikteki yataklar; kişinin vücudunu kucaklayarak, omurga hizalanmasını sağlıyor. Aynı zamanda orta sertlikteki bu yataklar; kişide siyatik ağrılarının şiddetini hafifleterek, hastanın şikayetlerini en aza indirgiyor.
Hafızalı sünger ve lateks gibi yüzeyi genellikle orta sertlikte olan yataklar; siyatik ağrılarını hafiflettiğinden hastaların bu yataklarda uyumayı tercih etmeleri gerekiyor.
Bu yazımızda kısaca siyatik ağrısı çeken kişilerin yeni bir yatak satın alırken dikkat etmeleri gereken noktalara, daha rahat bir uyku çekebilmek için alabilecekleri ekstra önlemlere değinmek istiyoruz.
Siyatik Nedir?
Siyatik; sırttaki siyatik siniri boyunca yayılan, alt sırtta, kalça ve bacaklarda dayanılmaz ağrılara yol açan, kronik yani bir yaşam boyu devam edebilen ağrıları tanımlıyor.
Sırtın her iki tarafını da tutabilen siyatik ağrıları, genellikle sırtın tek bir tarafında şiddetli ağrılara neden oluyor.
Siyatik hastalarının büyük çoğunluğunda kronik sırt ağrılarının yanı sıra halsizlik, uyuşukluk, bitkinlik, yorgunluk vb. semptomlar da görülüyor.
İleri vakalarda ise hastada bağırsak fonksiyonlarının zayıflaması hatta mesane kaybı gibi daha ciddi komplikasyonlara bile rastlanabiliyor.
Kronik bel, sırt ağrıları çeken hastalarda olduğu gibi siyatik hastalarının da uyku kalitelerini arttırabilmeleri, kendilerine en uygun yatağı seçmelerinden geçiyor. Ortalamanın üstünde bir ağrı ve basınç tahliyesi sunan, omurga hizalanmasına yardımcı olan, hareketi ve sesi izole eden yataklar; siyatik hastaları için ideal yataklar olma özelliği taşıyorlar.
Siyatik Risk Faktörleri:
Siyatik hastalığının kimlerde daha sıklıkla görüldüğünü yani siyatik risk faktörlerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
• Yaş:
Yaşlılık; omurgada doğal bir şekilde deformasyona neden olduğundan siyatik ağrıları, yaşlılarda yoğun bir şekilde görülebiliyor.
• Obezite:
Omurga üzerine aşırı baskı uygulanmasına neden olarak, sırtta ekstra basınç noktalarının oluşmasına zemin hazırlıyor.
• Diyabet:
Vücuttaki ciddi ölçüde sinir hasarına yol açabilen diyabetli kişiler, siyatik hastalığına daha kolay bir şekilde yakalanıyor.
• Meslek:
Ağır yük kaldırma, itme, çekme vb. el emeğini yoğun bir şekilde kullanan kişilerde siyatik sinirlerinde sıkışmaya bağlı olarak şiddetli ağrılar görülebiliyor.
Uzun süreli oturan kişilerde, yani saatler boyunca masa başı işlerde, bilgisayar başında çalışanlarda omurgaya daha fazla baskı binmesi, siyatik ağrılarına öncülük edebiliyor.
• Hareketsiz yaşam tarzı:
Fiziksel açıdan aktif olmayan, hareket etmeyen kişilerde siyatik ağrıları kolaylıkla gözlemlenebiliyor.
Egzersiz yapan, aktif kişilerde ise siyatik ağrılarına pek rastlanmıyor.
Siyatik Belirtileri ve Tedavisi:
Özellikle alt sırtta, kalça ve bacaklarda hissedilen şiddetli ağrılar; siyatiğin en önemli belirtileri arasında bulunuyor.
Diğer siyatik belirtilerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
• Sinirler boyunca bacakta sıkışma
• Bacakta, ayak ve ayak parmaklarında karıncalanma, iğnelenme ve uyuşma hissi
Siyatik tedavisi; ağrıların hangi etmenden kaynaklandığına, ağrıların ardında herhangi bir ciddi rahatsızlık bulunup bulunmadığına göre değişiklik gösterebiliyor.
Doktorlar, tedavi amacıyla hastaya ibuprofen tarzı ağrı kesici ilaçlar reçete ediyor. Hastanın ağrılardan kurtulabilmesi adına yürüme ve hafif germe hareketleri yapmaları gerekebiliyor.
Kronikleşen siyatik tedavisinde ağrı kesicilerin ve egzersizin yeterli olmadığı durumlarda birtakım cerrahi operasyonlar ile siyatik tedavi edilebiliyor.
Hasar gören ve ağrıya neden olan disklerin tamamen ya da kısmen çıkarıldığı diskektomi ameliyatı, omurganın alt sırtının genişletildiği lomber laminektomi ameliyatı ile hasta; kronik ağrılardan kurtulabiliyor.
Siyatik Hastalarının Yatak Satın Alırken Dikkat Etmesi Gereken Noktalar:
Siyatik hastalarının yeni bir yatak satın alırken dikkat etmeleri gereken noktaları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
• Destek:
Destek kavramı; bir yatağın düz ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olması anlamına geliyor.
Gece boyunca uyuyan kişiye sabit bir yüzey sunan destekli yataklar; uyuyan kişinin omuz, kalça ve omurgasını hizalıyor.
Vücuttaki temel basınç ve ağrı noktalarını da hafifleten destekli yataklar; uyuyan kişinin vücut ağırlığını taşıyor.
Lakin aşırı sert ve aşırı yumuşak yataklar; tam tersi bir etki göstererek, kişinin vücut ağırlığının yatağa batmasına, ağrının artmasına yol açıyor.
• Sertlik:
Sertlik; bir yatağın ne denli yumuşak ya da sert olduğunu tanımlıyor. Genellikle 1-10 arası sertlik derecelerine sahip olan yataklarda 1; en yumuşak, 10 ise en sert yatağı ifade ediyor.
Günümüzde satışa sunulan yatakların büyük çoğunluğunun 1-8 arasında sertlik dereceleri bulunuyor. Ağırlığı 230 pound üstü kişilerin daha sert, 230-130 pound arasındaki kişilerin sert, 130 altı kişilerin ise daha yumuşak yataklarda uyumaları gerekiyor.
• Konfor:
Lateks malzemeden imal edilen yataklar; kişinin vücudunu tamamen kucaklayarak, daha rahat bir gece geçirmesini sağlıyor.
Aynı zamanda konforlu yataklar; kişide omurga hizalanmasının sağlanmasına da olanak tanıyor.
Hibrit yataklar da tıpkı lateks yataklar gibi kişinin vücuduna uyum sağlayarak, gece boyunca konforlu bir uyku deneyimleyebilmesinin yolunu açıyor.
Yani bir yatağın konforlu olduğundan bahsedebilmemiz için yatak imalatında kullanılan malzemelerin mutlaka kaliteli olması gerekiyor.
İnce bir yüzeyi bulunan iç yaylı yataklar ise fazla konforlu olmadıklarından siyatik ağrısı çeken kişilere pek de önerilmiyor.
• Dayanıklılık:
Ortalama olarak yatakların yaklaşık 7 yıl boyunca kullanılmaları, ardından da yenisi ile değiştirilmeleri gerekiyor. Lakin iç yaylı yataklar gibi bazı yatak modelleri, daha birkaç yıl içerisinde sarkmaya başlıyor. Yatak yüzeyindeki bu sarkmalar ise yatak desteğini olumsuz etkileyerek, yatakta ağrı ve basınç noktalarının artmasına, kişinin ağrılı ve konforsuz bir gece geçirmesine neden oluyor.
• Hareket ve gürültü izolasyonu:
Kişinin yataktan çıkarken, yatakta dönerken ya da yataktan kalkarken yatağın ses çıkarmamasını sağlayan hareket izolasyonu, kişiye daha rahat bir gece sunuyor.
Aynı şekilde sesi izole etme yeteneği bulunan yataklar, hem kişinin hem de eşinin sessiz ve gürültüsüz bir gece geçirmesini sağlıyor.
Bu yüzden siyatik hastalarının muhakkak hareket ve gürültü izolasyonu bulunan bir yatakta uyumaları gerekiyor.
• Kalınlık:
Konfor katmanlarının yanı sıra yatağın da kalın olması, yatağın daha destekleyici ve konforlu olduğuna işaret ediyor.
Siyatikli kişiler, kalınlığı 10 inç ve üstünde yataklarda daha rahat ediyor.
Siyatik Hastalarının Yatak Satın Alırken Göz Önünde Bulundurmaları Gereken Diğer Noktalar:
Siyatik ağrılarından şikayetçiyseniz; yeni bir yatak satın alırken, aşağıdaki noktaları da mutlaka göz önünde bulundurmalısınız:
• Bütçeniz:
180×200 ebatlı kalın yataklar, diğer yataklardan daha yüksek rakamlarda seyrederken, hafızalı süngerli ve süngerli yatak modelleri, oldukça ekonomik rakamlara satışa sunuluyor.
Lateks, hibrit ve havalı yataklar ise süngerli yataklara göre daha yüksek fiyatlarla satılıyor.
Yatak satın alma bütçeniz sınırlıysa sizin için en doğru yatağın lateks ve hafızalı sünger yataklar olduğunu söyleyebiliriz.
Kalın konfor katmanlarına sahip olan hafızalı süngerli ve lateks yataklar; destekleme ve yastıklama özellikleri sayesinde omurgayı hizalayarak, basınç ve ağrı noktalarını hafifletici etki gösteriyor.
• Gürültü ve sese karşı hassas olup olmadığınız:
Gürültü ve sese karşı hassasiyetiniz varsa yani ufak bir gürültü ve harekette bile uykunuzdan uyanıyorsanız; gece boyunca sık sık uyanmamak adına gürültü ve ses izolasyonu yüksek bir yatak tercihinde bulunmanızı öneriyoruz.
• Yatak garanti kapsamı:
Yatak firmalarının büyük çoğunluğu, 10-20 yıl arasında değişiklik gösteren bir yatak garanti süresine sahip yataklar satışa sunuyor.
Lakin yatakların korunan kapsam uzunluğunun süresi, müşterilerin yatağı ne kadar süre içerisinde değiştirip değiştiremeyeceğini gösterdiğinden yeni bir yatak satın alan kişilerin öncelikle garantideki ‘korunan kapsam uzunluğunu’ dikkate almaları gerekiyor.
Kapsamlı garanti sunan firmalar; genellikle 2 yıl gibi bir sürede ücretsiz yatak değişimi yaparken kapsamsız garantilerde kişinin yatak değiştirmek isterken belirli bir ücret ödemesi söz konusu olabiliyor.
Bazı yatak üretici firmalar ise 30 günden başlayan ve uzayan ‘deneme süresi’ kapsamında müşterilerine yataktan memnun kalmadıkları takdirde yatağı iade edebilme ya da değiştirebilme şansı tanıyor.
Yatak garanti kapsamını detaylı bir şekilde okuyarak, merak ettiğiniz tüm soruları satış danışmanına sorarak, ileride mağdur olmaktan korunabilirsiniz.
SONUÇ:
Siyatikli kişilerin de tıpkı sırt ağrısı çeken kişiler gibi yatak yüzeyi sert, destekleme ve yastıklama özelliği gelişmiş, gürültü ve sesi izole eden yataklarda uyumaları gerekiyor.
Bu noktada hafızalı süngerli ya da lateks yataklar; siyatikli hastaların önemli ölçüde ağrılarını dindiriyor.
Destekleme ve yastıklama özellikleri pek gelişmemiş olan içten yaylı yataklar ise siyatikli hastalara pek hitap etmiyor. Bu yataklar; ağrı ve acıyı hafifletmek bir yana daha şiddetli ağrılara neden olabiliyor.
Destekleyici yataklardan biri olan hibrit yatakların yüzeylerinin aşırı sert olması; bu yatakların zayıf siyatikli hastalar için pek de uygun olmamasına neden oluyor. Yani ağırlığı 230 pound altı olan kişilerin hibrit yataklardan uzak durmaları gerekiyor.
Tıpkı hibrit yataklar gibi pahalı olan havalı yataklar da uzmanlar tarafından zayıf ve kilolu kişilere ağrı ve basınç noktalarını şiddetlendirdiğinden pek önerilmiyor.
Kısacası hem uygun fiyatlı hem de ağrılarınızı hafifleten bir yatak arayışındaysanız; seçiminizi mutlaka lateks ya da hafızalı sünger yataklardan yana kullanmalısınız.
Farklı yatak modellerinin sırt ağrılarını nasıl etkilediği hakkında daha detaylı bilgi edinmek adına sırt ağrısı çekenler için doğru yatak seçimi nasıl olmalıdır? başlıklı yazımıza da muhakkak göz atmanızı öneriyoruz.