Yan Yatanlar İçin Rahat, Doğru Yatak Seçimi Nasıl Olmalı?

Sıklıkla gözlemlenen, pek çok kişinin tercih ettiği yan yatma pozisyonu; pek çok uyku bilimciye göre de en sağlıklı yatış pozisyonları arasında yer alıyor.

Boyun, sırt başta olmak üzere omurgadaki ve vücuttaki temel basınç noktalarını en aza indirgeyen yan yatış pozisyonu; omurgayı ve pelvisi de hizalayarak, dengeliyor.

Uyku apnesi bulunan yani geceleri uyurken solunum yetmezliği çekerek, solunumu aniden birkaç saniyeliğine de olsa duran kişiler için de en uygun yatış pozisyonu olmanın yanı sıra ağır horlamaları da önleyip, kişiye daha iyi bir hava yolu sirkülasyonu sunuyor. Yani uyku esnasında kişinin daha rahat bir şekilde nefes alıp, verebilmesine olanak tanıyor.

Kalp sağlığı için de oldukça önemli olan bu uyku pozisyonundan maksimum verim elde edebilmek için kişinin mutlaka yan yatışı destekleyen bir yatak satın alması gerekiyor.

Yan yatma alışkanlığı kazanmış olan kişilerin aynı zamanda omuz ve kalçaları yastıklayarak, düzgün bir şekilde hizalanmalarına yardımcı olan yumuşak yatakları tercih etmeleri oldukça önem arz ediyor.

Ancak daha ağır bir şekilde uyuyan kişilerin ise çok da derine batmayacakları kadar sert olan yani fazla da yumuşak olmayan bir yatak tercihinde bulunmaları öneriliyor.

Kısacası yastıklama ve destekleme özelliği gelişmiş olan yataklar, yan yatış pozisyonunda uyuyanlar için ideal yataklar olma özelliği taşıyor.

Yan yatanlar için en uygun yatak modellerini aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

1) Memory Foam Mattress (Hafıza Süngerli Yataklar):

Vücuttaki ve omurgadaki basınç yani baskı noktalarını yumuşatan, orta yumuşaklıktaki yataklar; kişinin ağırlığının yatağın içine doğru fazla baskı yapmasını önleyerek yani vücut ağırlığıyla uyum göstererek, kişiye ağırlık/basınç dengesi ve kolaylığı sunuyorlar.

Jelli ya da standart hafızalı süngerler ile desteklenen yataklar, uyuyan kişinin tüm vücudunu dengeli bir şekilde kucaklıyor.

Yatağın düz yüzeyinin korunmasını sağlayan yüksek yoğunluklu sünger katmanları bulunan yataklar, destekli yapıları ile kişiye kolay bir hareket yalıtımı vaat ediyor.

Yan uyuyanların yanı sıra sırt üstü ya da yüz üstü uyuyanların, sırt ağrısından şikayetçi olanların ve ortalama ağırlığı bulunan kişilerin muhakkak hafızalı süngerli yatakları tercih etmeleri gerekiyor.

2) Adaptive Foam Mattress( Adaptif süngerli yataklar):

Daha iyi nefes alabilirlik adına jel ve grafit ile doldurulmuş, mükemmel bir hareket yalıtımı sunan adaptif süngerli yataklar; minimum gürültüsü ile hem eşinizin hem de sizin daha kaliteli ve sorunsuz bir uyku çekebilmenizi mümkün bir hale getiriyor.

Kaliteli malzemelerin kullanıldığı adaptif süngerli yataklar, en keskin basınç noktalarını bile sıkılaştırarak, omurgayı yastıklayıp, en doğru şekilde hizalıyor.

Jel ve grafit ile doldurulan süngerler; gece boyunca yatakta ısı birikimi oluşturarak, kişinin sıcak kalmasını sağlıyor.

Yatakta eşiniz hareket ettiğinde hareketi aktif bir şekilde izole ettiğinden gürültü yüzünden uykunuzun bölünmesini önlüyor.

Güçlü stabil tabanları sayesinde yatağa aşırı batmanıza da engel oluyor.

Kilonuz ortalamanın üzerindeyse, çiftler için oldukça uygun olan adaptif süngerli yatakları sıcak bir yatakta uyumak adına tercih edebilirsiniz.

3) Hybrid Mattress( Hibrit Yataklar)

Kendi içerisinde yumuşak, orta sert ve sert olacak şekilde 3 sınıfta ele alınabilen hibrit yataklar; vücut ısısını emerek, kişinin daha serin ve konforlu bir yatakta uyumasını sağlıyor.

Yatağın sıcaklıktan etkilenmesini önleyerek, yatak sıcaklığını nötralize eden bu yataklar; dolaşım yetersizliği ve dolaşım sorunu bulunan kişilerin de kan dolaşımını hızlandırıyor.

Çiftler ve dolaşım problemi olan kişiler için birebir olan hibrit yataklar; visco, lateks, sünger gibi pek çok malzemenin kullanıldığı, ileri teknoloji ile imal edilen yataklar olarak; yan uyuyanlara ideal bir uyku deneyimi sunuyor.

Yan Yatış Pozisyonları:

Dünyadaki insanların büyük bir bölümünün tercih ettiği yan yatış, kendi içerisinde farklı pozisyonlarda değerlendiriliyor.

Yan yatış pozisyonlarını aşağıdaki şekilde sıralayabilmemiz mümkün:

• Fetal(Cenin pozisyonu):

Her iki bacağın da dizlerden içeri doğru kıvrıldığı ve sırtın kamburlaştırıldığı bu pozisyonda kişi, dışarıdan bakıldığında tıpkı rahimdeki bir bebek gibi görünüyor.

Yan yatanların önemli kısmı, genellikle bu şekilde uyumayı tercih ediyor.

• Log(Kütük/Ağaç gövdesi):

Kolların ve bacakların aşağı doğru uzatıldığı, sırtın düz bir şekilde tutulduğu kütük/ağaç gövdesi pozisyonu, fetal pozisyonundan sonra en sık rastlanan yan yatış pozisyonu olarak biliniyor.

• Yearner:

Kolların öne doğru uzatıldığı bu yatış pozisyonunda kişi, sırtını ve bacaklarını ise düz bir şekilde tutuyor.

• Sprinter:

Kol ve sırtın düz tutulduğu bu pozisyonda bir bacak uzatılırken diğer bacak içeri doğru kıvrılıyor.

Yan uyuyanların en az kısmı, bu pozisyonda uyumayı tercih ediyor.

Yukarıdaki pozisyonların hiçbirinin bir diğerinden üstünlüğü bulunmuyor. Bununla birlikte tam bacakların uzatıldığı kütük ve yearner pozisyonları gece boyunca pelvik hizalamayı azalttığından basınç noktalarını arttırıp, kişide ağrı hissine yol açabiliyor.

Yan Yatmanın Sağlığımıza Sunduğu Katkılar:

Pek çok uyku bilimciye göre yan yatış pozisyonu sırt ya da karın üstü yatmaktan daha sağlıklı kabul ediliyor.

Yan yatmanın sağlığımıza sunduğu mucizevi katkıları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:

• Omurgayı hizalıyor

Yan yatış pozisyonu, omurgayı hizalayarak, vücut ağrısını azaltıcı bir etki gösteriyor.

• Hava yolu dolaşımını kolaylaştırıyor

Yan yatış; hava yolu dolaşımını hızlandırarak, uyku apnesi semptomlarını hafifletiyor. Aynı zamanda horlamayı da azaltıyor.

Asit reflü vb. mide sorunlarını da azaltıyor.

• Kalp sağlığını gözetiyor

Özellikle birinin sol tarafında yatmak; mide yanmasını ve reflü şikayetlerini hafifletmenin yanı sıra kan dolaşımını da hızlandırarak, kalbe basınç yapılmasını önlüyor. Böylelikle kalp sağlığını da gözetmiş oluyor.

Yan yatan kişilerin mutlaka omurgaların hizalanmasını sağlayan ve bunu sağlamak için yeterli destek sunan bir yatak tercihinde bulunmaları gerekiyor.

Uyku bilimciler tarafından yan yatanlara orta yumuşaklıkta ya da orta sertlikte bir yatak almaları öneriliyor.

Bununla birlikte kişinin yatak seçimi esnasında mutlaka vücut ağırlığını da hesaba katması gerekiyor.

Yan uyuyan kişiler için doğru olan yatak seçimini aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz:

• Orta yumuşak ya da yumuşak yataklar:

Vücut ağırlığı 130 poundun yani ortalamanın altında olan, hafif olarak tabir edilen, zayıf kişilerden biriyseniz yumuşak ya da orta yumuşak yatak tercihinde bulunabilirsiniz.

Aksi halde aşırı sert yataklarda uyuduğunuz için birtakım sıkıntılar yaşayabilirsiniz.

• Orta ve orta sertlikte yataklar:

Ağır kişilerin yumuşak yataklarda yatmaları, daha derine doğru batmalarına yol açabiliyor. Bu durum da yanlış omurga hizalamasıyla birlikte ağrı ve acıya neden olabiliyor.

BU yüzden de fazla zayıf olmayan yani ortalama vücut ağırlığı bulunan kişilerin orta sertlikte yataklardan yana tercihlerini kullanmaları gerekiyor.

Vücut ağırlığınız 130-230 pound arasındaysa orta yumuşaklıkta bir yatak satın alabilirsiniz.

• Orta sertlikte ya da sert yataklar:

Vücut ağırlığı ortalamanın üstünde olan yani kilolu kişilerin daha sert, batma eğilimi az olan yani yanlış omurga hizalamasını tetiklemeyen yataklarda uyumaları öneriliyor.

Vücut ağırlığınız 230 pound ve üzerindeyse sert bir yatakta daha kaliteli bir uyku deneyimi yaşayabilirsiniz.

Yan Uyuyanlar Hangi Malzemelerin Kullanıldığı Yatakları Tercih Etmeli?

Ağırlığınız ve yatağın sertliğinin yanı sıra yatakta kullanılan malzemelerin kalitesi de uyku sağlığınızı direk olarak etkiliyor.

Farklı malzemelerin uykuyu nasıl etkilediğini aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz:

• Sünger:

En az bir adet süngerin ya da sünger katmanlarının kullanıldığı süngerli yataklar; yüksek yoğunluklu strafor destek göbekleri ile yan uyuyanlara konforlu bir uyku sunuyor.

Ancak yatağı sıcak tutan süngerler, aşırı terleyen kişiler için olumsuzluk teşkil edebiliyor. Aynı zamanda zamanla sünger yataklarda sarkmalar da görülebiliyor.

• Latex:

En az bir doğal ya da sentetik lateks katmanının kullanıldığı, yüksek yoğunluklu strafor destek göbeklerinin yer aldığı lateks yataklar; yan uyuyanlar için en uygun yataklar arasında bulunuyor.

Lateks yataklar, sünger yatakların aksine daha az terlemeye neden oluyor. Hareket yalıtımı ortalamanın üstünde olan lateks yataklarda da zamanla sarkmalara rastlanabiliyor.

• Hibrit yataklar:

En az 2 lateks tabakasının ya da hafızalı süngerlerinin yer aldığı, güçlü kenar desteği bulunan hibrit yataklar, serin uyku sunarak, iç yaylı yataklara nazaran daha iyi bir deneyim vaat ediyor.

Ancak bu yatakların gürültüye neden olmaları, kişinin uykusunun bölünmesine de neden olabiliyor.

• Havalı yataklar:

Uzaktan kumandayla ya da manuel olarak ayarlanabilir hava bölmeleri bulunan, sünger konfor tabakasıyla imal edilen havalı yataklar; ayarlanabilir sertlik ayarları ile uzun yıllar boyunca kullanılabiliyor.

Lakin bu yataklarda da gürültü çıkma riski bulunuyor.

• İç yaylı yataklar:

Taban sünger katmanları ile desteklenen iç yaylı yataklar, yukarıdaki 3 yatak çeşidine göre daha az konfor ve uygunluk sunuyor.

Gürültü potansiyeli oldukça yüksek olan iç yaylı yataklar; omurga hizalamada diğerlerine nazaran daha başarısız olduklarından kişide bel, sırt ve boyun ağrılarına neden olabiliyor.

Aynı zamanda bu yatakların dezavantajları arasında kısa kullanım süreleri de bulunuyor.